Tuesday 17 November 2015

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=694374720662129&id=100002688236044

တေဇာင္းလက္ညႇဳိး
Euphorbia tirucalli L., Sp. Pl. 452. 1753.
Common names are : ‘African Milkbush’,’Milk hedge’, aveloz, firestick plants, Indian tree spurge, naked lady, pencil tree, pencil cactus, sticks on fire or milk bush
Family : Euphorbiaceae
လျပည့္ေန႔က ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေလာက္ကြဲကြာေနတဲ့ ငယ္သူငယ္ခ်င္းရဲ႕အိမ္ကိုေရာက္ခဲ့တယ္၊ က်ယ္ဝန္းေသာ ဝင္းျခံ နဲ႔ ဆိပ္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေသာ ရပ္ကြက္ထဲမွာ သူ႕အိမ္ေလးရွိတယ္၊ ပိေတာက္ပင္ သရက္ပင္ အပင္ႀကီးေတြကလည္း အုပ္အုပ္ဆိုင္းဆိုင္း၊ သန္႔ရွင္းသပ္ယပ္ေသာ က်ဴရွင္ခန္းေလးကလည္း အိမ္ေရွ႕မွာ၊ သူကေတာ့ သူငယ္ခ်င္းကိုျပန္ေတြ႕ရလို႔ စကားေတြ ေျပာမကုန္ေပါ့ က်ေနာ္တို႔ငယ္ဆရာေတြအေၾကာင္းပါသလို ငယ္သူငယ္ခ်င္းေတြအေၾကာင္းကလည္း မပါမျဖစ္ပါရတယ္၊  ထူးတာက တဝင္းလုံးနီးပါး အလွစိုက္ထားတဲ့ တေစာင္းလက္ညႇဳိးပင္ေလးေတြပါဘဲ၊ လူတရပ္သာသာ အပင္ေလးေတြကပုပုလုံးလုံးမို႔ ဘြန္ဇိုင္းပင္အလားျဖစ္ေနတာေပါ့။ သူငယ္ခ်င္း ဒါ ဘာပင္လဲ သိလားဆိုေတာ့ ငါမသိဖူး လွလို႔စိုက္ထားတာ၊ မင္းသိရင္ေျပာျပဦး ဆိုရွာတယ္၊ တေဇာင္းလက္ညႇဳိးဆိုတဲ့ အမည္နဲ႔လိုက္ေအာင္ အကိုင္းအခက္ေလးေတြက လက္ညႇဳိးေလးေတြလို အရည္ရႊမ္းၿပီး succulent-branched ေဖာင္းေဖာင္းေလးေတြပါ၊ ဆူးမရွိပါဘူး၊  တကယ္ေတာ့ ဒီအပင္ေတြက ေတာထဲမွာဆို အပင္ႀကီးေတြပါ၊ သူနဲ႔အတူေတြ႕တတ္တာကေတာ ရွးေဇာင္းျပႆတ္ ရွားေဇာင္းျမင္းနား က်ားရွာပင္ေတြေပါ့။ အမ်ားစုက လူသူမနီးတဲ့ က်ပ္တီးကုန္းေျမ သုႆန္ေျမ လိုေနရာမ်ဳိးမွာသာေတြ႕ႏိုင္တာပါ၊ ဒီအပင္ေတြကို  xerophytic plants လို႔ေခၚပါတယ္၊ ပင္စည္က အညဳိေရာင္ျဖစ္ၿပီး ရင့္မာရင္ အက္ရာေတြပါေလ့ရွိတယ္၊ အရြက္ေလးေတြက ရြက္ထီး ရြက္လႊဲထြက္ၿပီး ရြက္ညႇာမဲ့တတ္ပါတယ္၊ အလြယ္တကူ ေႂကြက်တတ္တယ္၊ ဒါက ေရနဲခံပင္လကၡဏာတခုျဖစ္ၿပီး  ေသးငယ္လွတယ္၊ ရြက္စြယ္ ေသးငယ္ၿပီး discoid ပုံစံပါ၊ ပန္းခိုင္ကေတာ့ Euphorbia genus လကၡဏာ အရ Cyathia ျဖစ္လို႔ေနတယ္ ။ Cyathia ေလးေတြဟာ ပုံမွာအတိုင္း အကိုင္း ၂ ခုဆုံရာခြ ေလးသာမက အကိုင္းထိပ္ျဖားမွာလည္း ရွိေနၾကတယ္၊ Cyathia ေလးေတြက အဝါေရာင္သန္းေသာအစိမ္းေရာင္ပါ၊ involucral bract က scarious type ပါ၊ ပြင့္ခံရြက္ကေတာ့ triangular semiorbicular ပုံစံပါ၊ အသီကေတာ့ rounded-trilobate, ပုံစံပါ ၊ အေစ့ကေတာ့ minutely carunculate Seeds ျဖစ္လို႔ေနပါတယ္ ဒီအပင္ေလးလည္း တိုင္းရင္းေဆးမွာ ထင္ရွားလွပါတယ္၊  ေဆးက်မ္းထဲမွာ အာယုေဗဒ အလိုအားျဖင့္ ပူ၏ သည္းေျခနာ ႏူနာ အျဖဴကြက္ေရာဂါမ်ားတြင္မ်ားစြာ အက်ဳိးျပဳ၏  အေစးသည္ အဆိပ္ကိုႏိုင္၏  ဝမ္းေဖာေယာင္ျခင္း ေလနာေရာဂါတို႔ေပ်ာက္ကင္းေစ၏  ေရဖ်ဥ္း ေခ်ာင္းဆိုးျခင္း ေညာင္းက်ျခင္း သရက္ရြက္ႀကီးျခင္း အေအးပတ္ျခင္း  လိင္နိမိတ္ေရာဂါတို႔ကိုႏိုင္၏  ဓတ္ ၇ ပါးကိုျပဳျပင္၏ အေၾကာႏွင့္စပ္လ်ဥ္းေသာေရာဂါတို႔တြင္ လိမ္းေဆးသဖြယ္အသုံးျပဳရ၏၊ အဆစ္အဆက္ကိုက္ေသာေရာဂါမ်ားေရာဂါမ်ားအတြက္ အပင္ရဲ႕ အေစးကို ထိုးေဆးအျဖစ္အသုံးျပဳ၏  အေစးသည္ အလြန္ပူ၏ ဝမ္းသက၏  အေစး ၁ပဲသားကို ကုလားပဲမႈန္႔ႏွင့္ေရာကာ ဝမ္းႏႈတ္ေဆးသုံးႏိုင္၏ ၊ လို႔ ေဆးက်မ္းကဆိုထားတယ္၊ အျခားေသာ သုေတသနမ်ာမွာလည္း ဒီအပင္ကို အစြမ္းရွိေသာ ကင္ဆာကုသေဆး အေနျဖင့္သာမက အေရးႀကီးေသာ စြမ္းအင္ အရင္းအျမစ္ အျဖစ္ အသုံးျပဳခဲ့ၾကတယ္၊ အပင္ကထြက္ေသာ အေစးက ငါးနဲ႔ႂကြက္ေတြအတြက္ေတာ့ အဆိပ္ျဖစ္ေစပါတယ္၊ Aqueous wood extracts are antibiotic against Staphylococcus aureus. ဒီအခ်က္ကလည္းစိတ္ဝင္စားစရာပါ၊ အပင္ကေနရတဲ့ မီးေသြးမႈန္႔ကလည္း
gun powder. လုပ္ၾကပါေသးတယ္၊ အပင္ရဲ႕အကိုင္းအခက္ေတြကို ထင္းအျဖစ္လည္းသုံးၾကပါတယ္၊ စြယ္စုံက်မ္းထဲမွေတာ့ သူ႔ရဲ႕ အသုံးဝင္ပုံက အမ်ားသားဗ်
Euphorbia tirucalli also has uses in traditional medicine in many cultures. It has been used for cancer, excrescence, tumors, and warts in such diverse places as Brazil, India, Indonesia[citation needed], and Malaysia.It has also been used as for asthma ပန္းနာ , cough ေခ်ာင္းဆိုး , earache နားကိုက္ , neuralgia, rheumatism အဆစ္အျမစ္ေရာင္, toothache သြားကိုက္, and warts in India and Malaysia. Euphorbia tirucalli has been promoted as an anticancer agent, but research shows that it suppresses the immune system, promotes tumor growth, and leads to the development of certain types of cancer. အထူးျခားဆုံးကေတာ့ ကင္ဆာေရာဂါကုသရာမွာသုံးၾကတာပါဘဲ၊ ဒါေပမဲ့ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးရွိေနတာကို သုေတသနေတြကျပလို႔ေနျပန္တယ္၊ ဆက္လက္သုေတသနျပဳလုပ္သင့္ေသာ အပင္ေလးပါ၊ လူေတြသိမယ္ထင္ေပမဲ့ တကယ္ေတာ့ မသိၾကပါဘူး။  အခု သဘာဝ အပင္ေလးက မလွေပမဲ့ အုိးထဲထည့္စုိက္ေတာ့လည္း ခ်စ္စရာေလးဗ်၊ အရမ္းလွေသာ တေဇာင္းလက္ညႇဳိးပင္ေလးေတြလည္းရွိေသးတယ္  အေရာင္ကလည္း လိေမၼာ္ အဝါေရာင္ပါ၊ ဧည့္ခမ္း ထဲမွာ အလွစိုက္ပန္းအိုးေလးလုပ္ၿပီး  ေရာင္းၾကတယ္၊ တခါတေလ "အလွအပ ဆိုတာ ခံစားသူနဲ႔သာဆိုင္မယ္လို႔ထင္မိတယ္" အရြက္မပါ အ႐ိုးျခည့္ ရွိတဲ့ ဒီအပင္ေလးမွာ ဘယ္မွာ အလွရွိပါ့မလဲ့။ ဒါေပမဲ့ေပါ့ေလ ..တစိမ့္စိမ့္ၾကည့္ရင္..သူလည္းတမ်ဳိးေတာ့လွသား ........
Ref: flora of Pakistan, e floa org, Ashinnagathein, Wikipedia,
https://hort.purdue.edu/newcrop/duke_energy/Euphorbia_tirucalli.html

No comments: